Trainingscontext

Trainingssetting:

  • Een positieve en stimulerende trainingsomgeving
  • Een veilig sportklimaat waar ruimte is voor open communicatie
  • De trainer en sporter staan meer naast elkaar. Belangrijke beslissingen worden samen genomen. Sporters krijgen meer verantwoordelijkheden in hun trainingsproces en moeten hierop gewezen worden.
  • De sporter wordt begeleid door een interdisciplinair team.
  • Elke sporter volgt een individueel traject wat betreft opvolging van recuperatie, intensiteit krachttraining, blessurepreventieoefeningen …

Performance-setting:

Doel, motivatie en engagement, fysieke en mentale belastbaarheid, financiële zekerheid en toekomstperspectief beïnvloeden hoelang de sporter blijft doorgaan op topniveau. De balans tussen sportkeuze en privé moet evenwel behouden blijven, zodat dit geen stopzetting van de carrière uitlokt. Korte periodes (van enkele dagen of weken) van rust, waarin het strakke topsportritme even kan losgelaten worden, zijn noodzakelijk.

Trainingsomvang

Er kunnen tot 48 trainingsweken per jaar ingepland worden.

Het aantal trainingsuren is belangrijk, maar hoe de trainingen worden ingevuld, is nog belangrijker. Er moet aandacht zijn voor de totale sporter. Niet enkel discipline- of toestelspecifieke vaardigheden zijn belangrijk, ook fysieke ontwikkeling, houdingsscholing, coördinatietraining, preventietraining, choreografie, mentale training … moeten voldoende aan bod komen.

Download hier een overzicht van richtlijnen voor trainingsuren per fase van het Gymfed-sportmodel.

Gezond Sporten

Gezond sporten betekent meer dan blessurevrij sporten en is belangrijk voor élke sporter op elke leeftijd en op elk niveau. Op een gezonde enethisch verantwoorde manier aan de slag gaan, zorgt voor een veilige en aangename omgeving waar iedereen plezier en succes kan beleven.

Enkele belangrijke aandachtspunten in deze fase:

  • Voeding met het oog op spierbehoud en -herstel: Topsporters streven naar maximale fysieke paraatheid om te kunnen presteren. De juiste voeding en voldoende drinken hebben een grote invloed op het behoud en herstel van spieren. Topsporters kunnen zich laten begeleiden door een diëtist om het voedingspatroon af te stemmen op het trainings- en wedstrijdschema.
  • Doelen en verwachtingen: Doelen moeten haalbaar zijn voor de topsporter en gekend door alle betrokkenen. Op die manier wijzen alle neuzen in dezelfde richting, wordt er als één team naar het doel gewerkt, kan correct (tussentijds) geëvalueerd worden en waar nodig bijgestuurd worden.
  • Autonomie van de sporter: Door autonomie aan de sporter te geven, krijgt hij extra ruimte om te ontwikkelen. Autonoom gemotiveerde sporters zijn actiegericht, enthousiast en zelfzeker. Deze eigenschappen zijn zowel tijdens trainingen als wedstrijden een meerwaarde.

De trainingsintensiteit en het trainingsvolume zijn groot, waardoor de algemene gezondheid zeker op regelmatige basis gecontroleerd moet worden:

  • Screening naar eventueel onevenwicht in kracht en lenigheid. Dit zal blessures helpen voorkomen/verminderen.
  • Om de 3 tot 4 maanden een controle van het ijzergehalte bij vrouwelijke sporters.
  • Jaarlijkse medische controle (bloedanalyse/tandheelkundig onderzoek), aangevuld met sportspecifieke lichaamsscreening en eventueel bloedanalyse. Halfjaarlijks kan eventueel een opvolgingsscreening ingepland worden.

Sociaal aspect

De sporter werkt samen met de trainer en een interdisciplinair team met het oog op concrete wedstrijddoelen. Ze vormen samen een team met een gemeenschappelijk doel. De sporter wordt mee betrokken bij belangrijke beslissingen over bijvoorbeeld nieuwe elementen of wijzigingen in de planning van de trainingen. De trainer biedt de noodzakelijke richting en structuur aan het trainingsproces en ondersteunt de sporter.

Indien er in teams wordt deelgenomen aan (inter)nationale competities, is het belangrijk dat tijdens de voorbereidende trainingen ingezet wordt op het ontwikkelen van een positieve teamspirit met het gemeenschappelijk doel voor ogen.

Het is aangeraden dat sporters mediatraining krijgen.

Plannen & periodiseren

Binnen de fase van Toptraining is een planning minutieus en gedetailleerd uitgewerkt, zowel op micro-, meso- als macroniveau. Er wordt gepiekt naar wedstrijden toe in een enkelvoudige of meervoudige periodisering.

Alle fysieke en ondersteunende trainingsmomenten worden zorgvuldig ingepland voor optimaal rendement en nauwkeurig afgewogen ten opzichte van de sportspecifieke trainingen, zowel qua timing, frequentie, intensiteit als inhoud. Er wordt gespeeld met intensiteit en aantal trainingsuren om via tapering (reduceren omvang trainingen) en supercompensatie (herstel op zijn best, meeste trainingsresultaat) op het juiste moment te pieken. Dit alles kadert in een meerjarenplanning, waarbij wordt toegewerkt naar grote internationale competities als hoofddoel. Deze planning is bij voorkeur individueel (of per team) opgesteld volgens de individuele noden en mogelijkheden van de sporter.

Tijdens de fase ‘Wedstrijdtraining’ werd duidelijk welke aanpak werkt bij welke sporter en ervaart de sporter hoe een voorbereidingsperiode eruitziet. Een goede communicatie met de sporter is bovendien cruciaal om in te schatten hoe hij met de belasting omgaat en of de subjectieve ervaring van belasting van de sporter overeenkomt met wat de trainer denkt op te leggen. Dit kan bijvoorbeeld via het dagelijks monitoren van een (aan de discipline aangepaste) RPE-score. De RPE-score staat voor Rate of Perceived Exertion en is een subjectieve score die sporters bepalen om weer te geven hoe zwaar ze (een onderdeel van) een training hebben ervaren.

Activiteiten naast training

Trainingen vergen de meeste tijd van de sportbeoefening. Daarnaast kan de sporter nog extra activiteiten doen die zijn (sport)beleving en ontwikkeling stimuleren.

Mogelijke activiteiten tijdens de fase Toptraining zijn:

  • (Inter)nationale wedstrijden
  • Selectietesten
  • Trainingsstages
  • Demonstraties (o.a. Gymgala)
  • Optreden in de media (tv, radio, krant …)